Her gün evsiz insanların yanından geçiyoruz, ancak onları gerçekten fark etmiyoruz. Ancak Kaunas şehrinde kendi çatısı altında yaşamayan 1000’den fazla insan bulunuyor. Bazıları da Kaunas’taki Archdiocese Caritas “Ateik ir sušilk“ bakım merkezinde rahat ediyor. Türkiye’den gelen gönüllü Musa Hüseyinli, bakım merkezindeki ekibe bir kaç ay önce katıldı. Her gün merkezdeki insanlarla bir araya geliyor ve onlar için çeşitli aktiviteler organize ediyor.
Komplike bir günlük yaşam
Musa Litvanya’ya Kasım ayının başında geldi. Gazetecilik bölümünden mezun Azerbeycan asıllı gönüllü, Avrupa’da gönüllülük fırsatlarına bakmaya başladı. Sonrasında Musa, gelecek gönüllülerle ev sahibi kurumları buluşturan bir web sitesi buldu. Bu sayede “Actio Catholica Patria” ismindeki bir sivil toplum kuruluşunun bünyesinde çalışan gönüllü merkezinin koordinatörü Marija ile tanışma fırsatı buldu. Marija Musa’nın Kaunas’taki gönüllülük projelerinden birini seçmesi konusunda ona tavsiyede bulundu. Ardından da Musa evsizler için kurulmuş merkezde gönüllülük faaliyetlerine başladı. “İlk başlarda zorlanacağım diye korkmuştum. İngilizcem çok iyi değil ve uzun dönem projelerde hiç gönüllülük yapmadım” diye itiraf ediyor Musa. Ancak, Kaunas’a varışından itibaren bu durum yerini gerçekten iyi bir deneyime bırakmış.
Musa’nın gönüllülük yaptığı günlük bakım merkezi, sosyal izolasyon ile mücadele eden insanları gelip beraber vakit geçirmeleri için merkeze davet ediyor. Sosyal çalışma görevlileri ayrıca onların sosyal ve profesyonel becerilerini arttırıp topluma entegre olmalarına yardımcı oluyor. “Bizi her gün bir çok insan ziyaret ediyor. İlgilendiğimiz sorunlar sadece evsizlikten kaynaklı değil, aynı zamanda eski mahkumlara da insanlar tarafından negatif bir yaklaşım söz konusu. Bazı insanlar yaşadığı yerlerden olmuş, çünkü ıslahevlerinden ayrıldıktan sonra topluma entegre olmayı başaramamışlar.” diye ekliyor Musa. Ancak, sosyal çalışma görevlileri ve gönüllülerin yardımıyla birlikte, merkeze gelen ziyaretçiler hayat tarzlarını değiştirmeyi başarıp çalışacak işler bulmuşlar. Musa bunu şu şekilde açıklıyor; toplumun önyargılarıyla savaşmaktan daha zor bir şey varsa, o da gelen ziyaretçilerin kendi inanışlarıyla savaşmak. “Merkezimize gelen ziyaretçiler genelde normal bir hayat yaşayıp, iş bulup, aile kuramayacaklarını düşünüyor. Onları fikirlerini değiştirmeleri konusunda cesaretlendirmeye çalışıyoruz.”
Dil bir engel değil
Musa merkeze gelen ziyaretçilerin çoğuyla arkadaş olduğuna oldukça memnun. Gelen bazı yaşlı insanlar İngilizce konuşmayı bilmese bile, bu bir engel değil. Merkezdeki sosyal hizmet çalışanları ve genç ziyaretçiler bu konuda ona yardımcı oluyorlar. “Bazen kelimelere bile ihtiyacımız olmuyor, birlikte olmak bize yetiyor.” Musa merkezde çeşitli aktiviteler organize ediyor. Örnek olarak; haftada bir gün herkes el sanatı ile uğraşıyor, Çarşambaları ise genelde film günleri oluyor. Ara sıra herkes Kaunas’taki hayvanat bahçesi’ne (KaunasZoo Park) gidiyor ve burada gönüllü çalışmada bulunuyor. Musa bir kaç ay önce merkezdeki sosyal hizmet çalışanlarını ve ziyaretçileri Kaunas’taki Ebru sanatı atölyesine davet etti. Burada herkes rahatlayıp gerçekten güzel sanat eserleri oluşturdu. Musa ayrıca merkezde satranç turnuvaları da organize ediyor, bazen de herkes birlikte sadece masa oyunları oynuyor. Musa ek olarak ilginç bir projeye de başladı – evsiz insanların hikayelerini toplayıp bunları merkezin Facebook sayfasında paylaşıyor. Hikayeler gerçekten birbirinden tamamen farklı ve dokunaklı. Bazı insanlar alkol yüzünden evsiz duruma düşmüşken; bazıları da en yakın akrabaları tarafından uygulanan manipülasyonlara maruz kalmış, ihanete uğramış. Neredeyse hepsinin önceden tamamiyle normal hayatları olduğunu düşünmek gerçekten de zor.
İlk zorluklar
İlginç olan gerçek ise Musa’nın Litvanya’ya çok az bir İngilizce bilgisi ile gelmesi. Yine de, dili gerçekten kısa bir sürede öğrenmeyi başarmış. “Türkiye’de dil eğitim sistemimiz biraz farklı. Okulda ve üniversitede İngilizce dil eğitimi alsak da, pratiğe çok fazla odaklanmıyoruz.” diye belirtiyor. Ancak, Musa Kaunas’a vardıktan sonra daha çok İngilizce konuşması gerekti çünkü, merkezdeki ziyaretçiler Türkçeyi anlamıyorlardı. “İspanya’dan ve Ukrayna’dan oda arkadaşlarım da öğrenmeme yardım ettiler (gülümsüyor)”.
Musa gönüllülük hizmetini bitirdikten sonra Litvanya’da bir iş bulabileceğine inanıyor. Litvanya onda gerçekten iyi bir izlenim bırakmış. “Umuyorum ki, insanların evsizliğe karşı olan yaklaşımlarını değiştireceğiz. Herkes için ikinci bir şans vardır”, diye sözlerini bitiriyor.
AGH-85 Litvanya (Musa Hüseyinli)